माेरङकाे रंगेली नगरपालिका ३ स्थित रत्न माध्यमिक बिधालयकाे ४ कठ्ठा जग्गामा संधिय सरकार र प्रदेश सरकारकाे सहयोगमा बौद्धिक अपाङ्गता भएका बालबालिकाका लागि आवाससहित विद्यालयकाे सम्पुर्णकाम सम्पन्न  भएता पनि बिधालय भने सन्चालनमा आउन सकेको छैन ।

अपाङ्गता अधिकार ऐन, २०७४ ले १० किसिमका  अपाङ्गताहरूमा परिभाषित गरेको छ । अपाङ्गता तथा श्ववण शक्तिकम भएका  बालबालिकालाई शिक्षामा पहुँच पुर्‍याउने उद्देश्यले कोशी प्रदेश सरकारमार्फत सङ्घीय सरकारको बजेटबाट उक्त बौद्धिक अपाङ्गता आवासीय भवन निर्माण  सुरु भएको थियो  । रंगेली , सुनवर्सि, कानेपाेखरी तथा धनपालथान गाउँ पालिका भित्रका   आसपासमा रहेका  गरिवतथा अतिबिप्न परिवारका बालबालिकाहरु मध्ये श्रवण शक्ति नभएको तथा सानै देखि बाेल्न नसक्ने बालबालिकाहरुका लागि बिधालय सन्चालनका लागि अवधारणा ल्याएतापनि काम भने प्रभावकारी रुपमा आगाडि बडन सकेको छैन ।

अपाङ्गता बालबालिकालाई शिक्षामा पहुँच पुर्‍याउने उद्देश्यले सङ्घीय सरकारकाे विशेष अनुदानमा ७२ लाख रुपैयाँ पहिलो चरणमा र प्रदेश सरकार बाट ९५ लाख रुपैयाँकाे लागतमा  बौद्धिक अपाङ्गता आवासीय भवन निर्माण सुरु भएको थियोे । दुई तल्ले भवनमा  छात्रावास सहितका सुबिधा सम्पन्न  ५ काेठाे पक्कि भवन निर्माणकार्य सम्पन्न भई सक्दा समेत बिधालय सन्चालनमा नआउदा बालबालिका हरु पठनपाठन बाट बन्चित हुन पुगेका छन ।

अहिले रंगेली नगरभित्र १ सय ४१ जना बाेल्न नसक्ने र त्यस मध्ये  १३ जना बालबालिका हरु बिधालय जाने उमेरका रहेकाे र अहिले उनिहरु अन्य बिधालयमा पठनपाठनमा गईरहेता पनि उनिहरुलाई अन्य बिधालयमा पढन लेख्नका लागि निकै समस्या समेत भएको र अहिले पनि रंगेली आसपासमा धेरैनै बालबालिका हरु सुन्न नसक्ने अवस्थामा घरमै बसिरहेका छन।

बिगत बर्षहरुदेखि नै हामी हरुले बारम्बार नगरपालिकालाई बिधालय सन्चालन गरिदिन आग्रह गरेता पनि उहाँहरुले हुन्छ भनेर आस्वसन मात्रै दिएकाे तर बिधालय सन्चालका लागि ढिलाइ गरेकाे रङ्गेली बहिरा सङ्घका अध्यक्ष चेत बहादुर बरालले साङ्केतिक भाषामा भनेका छन । वडा अध्यक्ष भरत प्रसाईंका अनुसार बिधालयकाे केही काममात्र बाँकी रहेकाे हुनाले अबकाे केही महिना भित्र काम सम्पन्न गरेर बिधालय सन्चालनमा ल्याउने प्रतिवध्यता जनाएका छन । देशभरको तथ्यांक अनुसार तीन दशमलव पाँच प्रतिशत बालबालिका विद्यालयको पहुँचभन्दा बाहिर रहेका र  तीमध्ये पनि बौद्धिक अपाङ्गता धेरै रहेकाे  अपाङ्ग संघ विराटनगरका फडिन्द्र राज बरालले बताए ।